نکات تاریک تاریخچه تست هوش (ضریب و بهره هوشی، آی کیو)

ضریب (بهره) هوشی یک فرد به طور معمول به عنوان آی‌کیو (IQ) آن شخص مطرح می‌شود. این عبارت مخفف عبارت ضریب هوشی (Intelligence Quotient) است. تاریخچه تست هوش برای تعیین ضریب و بهره هوشی، شامل نکات تاریک بزرگی است. در طول تاریخ، روانشناسان و افراد در مسند قدرتمند زیادی، به سطح هوش افراد مختلف علاقه‌مند بوده‌اند. آزمون‌ها و ابزارهای مختلفی برای سنجش سطح هوش افراد وجود دارد. این اطلاعات درباره هوش برای اهداف زیادی از جمله استفاده‌های نامشروع و تبعیض‌آمیز استفاده شده‌اند.

اولین تلاش‌ها برای اندازه‌گیری ضریب هوشی (آی کیو)

تلاش‌های مختلفی برای اندازه‌گیری هوش انجام شده است. در اواخر قرن نوزدهم، آزمون هوش بخشی از جریان یوژنیک آمریکا بود که توسط سر فرانسیس گالتون آغاز شد. یوژنیک جریانی با هدف بهبود ژنتیک در جمعیت توسط کاهش آنچه قدرت‌مندان ژن‌های ضعیف می‌دانند، است. کلمه یوژنیک به معنای «ژن‌های خوب» است.
پل بروکا (۱۸۲۴-۱۸۸۰) و سر فرانسیس گالتون (۱۸۲۲-۱۹۱۱) از اولین دانشمندانی بودند که به دنبال اندازه‌گیری هوش بودند. آن‌ها در تلاش بودند که با اندازه‌گیری اندامهای جمجمه انسان، میزان هوش را تعیین کنند. آنها فرض کردند که هر چه جمجمه بزرگتر باشد، فرد هوشمندتر است.

گالتون به طور مستقیم از تست آی‌کیو استفاده نمی‌کرد، آزمون‌های او تمریناتی بود که شامل دریافت اطلاعات توسط مغز و ارائه پاسخ بودند. آزمون‌های او به نام تمرینات حسی حرکتی معروف بودند.

در همان زمان، دانشمند ویلهلم وانت (۱۹۳۲-۱۹۲۰) از خودآگاهی (توانایی انسان برای بازتاب افکار خود) به عنوان روشی برای اندازه‌گیری هوش استفاده کرد. امروزه روش‌ها و ایده‌های آنها قدیمی و منسوخ شناخته می‌شوند و بدون شک دیگر برای آزمون‌های IQ استفاده نمی‌شوند، اما آنها بخشی مهم از تاریخچه تلاش انسان برای اندازه‌گیری هوش (تست آی کیو) هستند.

تاریخچه اولین تست واقعی هوش (آی کیو)

اولین آزمون هوش مدرن در تاریخ ضریب هوشی در سال ۱۹۰۴ توسط آلفرد بینت (۱۸۵۷-۱۹۱۱) و تئودور سایمون (۱۸۷۳-۱۹۶۱) طراحی شد. وزارت آموزش فرانسه از این پژوهشگران درخواست طراحی یک تست با امکان تشخیص کودکان عقب‌افتاده ذهنی از کودکان عادی با هوش پایین را داشت. نتیجه آزمون ضریب هوشی سیمون-بینت بود. این آزمون هوشی شامل چندین مؤلفه مانند استدلال منطقی، پیدا کردن کلمات مرتبط باهم و نامگذاری اشیاء است.

این آزمون شامل ۳۰ سوال بود که بر نحوه مواجهه افراد با مهارت‌های غیرمرتبط با دروس تحصیلی تمرکز داشتند. مثلاً سوالات ریاضی را شامل نمی‌شد. این سوالات مهارت‌هایی مانند حافظه و حل مسئله و تمرکز افراد را اندازه می‌گرفتند.

امتیاز تست ضریب هوشی به همراه سن شناسنامه‎‌ای کودک، اطلاعاتی درباره توسعه ذهنی کودک ارائه می‌دهد. اینکه آیا کودک از دیگر کودکان جلوتر یا عقب‌تر است؟ ضریب هوشی از تقسیم سن ذهنی بر سن شناسنامه‌ای ضربدر صد محاسبه می‌شود. این تست به موفقیت زیادی در اروپا و آمریکا رسید.

به طور مثال اگر کودکی با سن شناسنامه‌ای ۵ سال، در آزمون هوش، به اندازه متوسط کودکان ۷ ساله امتیاز به دست بیاورد، ضریب هوشی (آی کیو) او برابر است با ۷ تقسیم بر ۵ ضربدر صد که برابر با ۱۴۰ می‌باشد.

هنری گادارد، تاریخچه تست هوش و جریان یوژنیک

آزمون هوش به عنوان یک روشی برای تبعیض و سوء استفاده از دیگران توسط جوامع و افراد تأثیرگذار استفاده شده است. همان طور که مطرح شد، سر فرانسیس گالتون در جریان یوژنیک از آزمون هوش استفاده کرد. او فکر می‌کرد که اگر افرادی با “ژن‌های پست” را کشف کنند و جلوی آنها را از داشتن فرزند بگیرند، این بهبودی در ساختار ژنتیکی جمعیت به همراه خواهد داشت. هوش تنها ژنی نبود که او ضعیف تلقی می کرد، اما یک عنصر مهم در یوژنیک بود.

بعد از این کار، در سال ۱۹۱۷، هنری گادارد، روانشناس آمریکایی، با هدف محدودیت مهاجرت افرادی که او ضعیف تلقی می‌کرد، کارش را آغاز کرد. او از آزمون هوش بر روی افرادی که وارد ایالات متحده در جزیره الیس شده بودند، استفاده کرد. ‌تست‌های او به شدت تحت تاثیر فرهنگ و زبان او بودند. به خاطر اینکه توسط کسی که انگلیسی صحبت می‌کرد، ایجاد شده بودند و برای استفاده با زبان و فرهنگ خودشان مناسب بودند. در نتیجه پایانی این مورد در نظر گرفته نشد و نتایج آزمون‌ها برای ادعای ارتباط بین نژاد و هوش استفاده شد. گادارد در گزارش خود ادعا کرد که حدود چهل تا پنجاه درصد از مهاجران باهوش نبودند!

ماتریس‌های پیش‌رونده ریون

این تست در سال ۱۹۳۸ توسط پن‌روز و ریون ایجاد شد. این آزمون شامل ۵ سری ۱۲ سوالی (در مجموع ۶۰ سوال) است که برای تعیین بهره هوشی به کار می‌رود. این آزمون که هنوز نیز به صورت گسترده استفاده می‌شود، برای تعیین بهره هوشی کودکان و بزرگ‌سالان کاربرد دارد. در هر سوال، باید یک قسمت گم‌شده از تصویر توسط فرد تکمیل شود تا الگوی تکمیل شود. این الگوها معمولا ماتریس دو در دو یا سه در سه هستند.

این تست بر خلاف تست‌های قبلی وابسته به زبان یا فرهنگ خاصی نمی‌شود و در نتیجه می‌تواند نتیجه دقیق‌تری به دنبال داشته باشد. ماتریس‌های پیش‌رونده ریون به ۳ صورت ماتریس‌های پیش‌رونده استاندارد، ماتریس‌های پیش‌رونده رنگی و ماتریس‌های پیش‌رونده پیشرفته ارائه شده‌اند.

ماتریس‌های پیش‌رونده استاندارد، شامل ۶۰ سوال سیاه و سفید است که برای بزرگ‌سالان کاربرد دارد. جهت انجام رایگان تست کلیک کنید.

ماتریس‌های پیش‌رونده رنگی، شامل سوالات با پس‌زمینه رنگی است که برای کودکان ۵ تا ۱۱ ساله و افراد مسن یا دچار اختلال ذهنی کاربرد دارد.

ماتریس‌های پیش‌رونده پیشرفته شامل دو مجموعه ۱۲ سوالی و ۳۶ سوالی و سیاه و سفید است. این تست برای بزرگ‌سالان و نوجوانان دارای هوش بالا کاربرد دارد. جهت انجام تست هوش پیشرفته ریون کلیک کنید.