منجمان آماتور، یک سحابی در نزدیکی آندرومدا کشف کردند
این جرم درست در کنار کهکشان آندرومدا قرار دارد، اگر چه محققان هنوز مطمئن نیستند که آنها از نظر فیزیکی مرتبط هستند.
کهکشان آندرومدا با وجود اینکه یکی از محبوبترین اجرام در آسمان شب است، هنوز هم با خود شگفتیهایی به همراه دارد. گروهی از اخترشناسان آماتور آخرین راز این کهکشان را کشف کردند: یک سحابی ناشناخته قبلی که درست در جنوب شرقی آندرومدا قرار دارد و نیمی از عرض کهکشان را در برمیگیرد.
این جرم از طریق تصاویری که سال گذشته با فیلتر اکسیژن ۳ توسط ستارهنگار فرانسوی یان سنتی (Yann Sainty) گرفته شد، کشف شد. او با مارسل درچسلر و خاویر استروتنر برای تجزیه و تحلیل دادهها همکاری میکرد. آنها این جرم را استروتنر-دچسلر-سنتی شی ۱ (Strottner-Drechsler-Sainty Object 1) نام نهادند.
آنها سپس با تیمی از منجمان حرفهای برای تایید این اکتشاف کار کردند. این تیم ماه گذشته نتایج خود را به همراه یک تصویر بازسازی شده در سایت Astrobin منتشر کردند.
پروژه جانبی
ابتدا برای آنها عکاسی از آندرومدا یک پروژه جانبی بود. در ابتدا به دلیل دیگری با هم همکاری کردند: درچسلر و استروتنر فهرستی از سحابیهای سیارهای داشتند و از سنتی خواسته بودند که از چندین جرم شناخته شده و احتمالی تصویربرداری کند.
سنتی در سراسر فرانسه به دنبال تاریکترین مکانها بود تا بتواند سایت سیار رصد خود را که شامل یک انکسارگر ۴.۲ اینچی تاکاهاشی و یک دوربین نجومی CMOS از ZWO است، راهاندازی کند.
درچسلر گفت: “هنگام کار بر روی پروژه آندرومدا، یان سنتی کاری کرد که قبل از او عکاسان نجومی اندکی انجام داده بودند. او از فیلتر OIII برای نمایش بهتر مناطق کم نور HII استفاده کرد. از آنجایی که فیلتر OIII زمینه نسبتاً جدیدی در عکاسی نجومی است، یان دادهها را برای من و خاویر جهت بررسی فرستاد. امید پنهانی یان، شاید کشف یک سحابی سیارهای ناشناخته یا باقیمانده ابرنواختر در دادهها بود.
هنگامی که درچسلر و استروتنر به تصاویر OIII نگاه کردند، متوجه یک سحابی بسیار ضعیف در لبه تصویر شدند که به نظر می رسید تا خارج از عکس ادامه دارد. درچسلر از سنتی خواست تا تصاویر OIII بیشتری را جمعآوری کند. زیرا فکر میکرد زیرساختارهای ظریفی که در سحابی به سختی قابل مشاهده است را مشاهده کرده است.
سنتی تصاویر بیشتری را تا پاییز ۲۰۲۲ با ۱۱۱ ساعت نوردهی جمع آوری کرد. سپس تیم تقریبا مطمئن شد که جرمی واقعی که قبلا گزارش نشده است را پیدا کرده است.
تایید مشاهدات، آیا یک سحابی در آندرومدا است؟
این تیم برای کمک به راستیآزمایی اکتشاف خود با ستارهشناسان حرفهای، از جمله رابرت فسن از کالج دارتموث در هانوفر، نیوهمپشایر، تماس گرفت. در مصاحبهای با سایت Astronomy در نشست ماه گذشته انجمن نجوم آمریکا (AAS) در سیاتل، فسن در تصویری به قوس اشاره کرد و این جمله را گفت: “این چه جهنمی است؟”
او به شوخی گفت: “وقتی آنها عکس را برای من فرستادند، گفتم: “دوربینتان مشکلی دارد، بروید درستش کنید و مرا تنها بگذارید” درچسلر چند هفته بعد برگشت و گفت: “راب، این واقعی است.” و من گفتم: “ببین، تو برای اصلاح عکس به اندازه کافی تلاش نکردهای.””
برای تایید آن، عکاسان نجومی دیگری به این کار پیوستند. بری فالز که با دو تلسکوپ از راه دور در کالیفرنیا کار میکرد، کریستف ورگنس و نیکلاس مارتینو در فرانسه، و شان واکر در نیومکزیکو. نتایج آنها فسن را متقاعد کرد و گفت: “پنج تلسکوپ مختلف جرمی را در آنجا میبینند؟ در سطوح مختلف وضوح، اما در همان نقطه از آسمان در کهکشان آندرومدا است! من تصمیم گرفتم که جرم واقعی است.»
اینجا یا آنجا؟
این کشف جدید جامعه نجومی را با گمانهای مختلفی در مورد ماهیت این جرم مواجه کرده است. اینکه آیا از نظر فیزیکی در کنار آندرومدا در فاصله دو و نیم میلیون سال نوری از ما قرار دارد؟ یا بخشی از کهکشان راه شیری است و تصادفا در امتداد خط دید ما از آندرومدا قرار گرفته است؟
یکی از احتمالات تیم این بود که این جرم ناشی از شروع تعامل آندرومدا با کهکشان راه شیری است. آنها نوشتند: به نظر میرسد که این قوس در داخل آندرومدا قرار دارد و مربوط به جریانهای ستارهای متعدد به ویژه ستارهای غول پیکر که در لبه شرقی آن است.
با این حال، فسن به سایت Astronomy میگوید که فکر میکنم که بسیار بعید است که این جرم در آندرومدا قرار داشته باشد و احتمال سحابی راه شیری بسیار بیشتر است.
برای حل این مشکل، فسن و همکارانش امیدوارند که طیفی را با یک رصدخانه حرفهای به دست آورند. از این طریق، آنها میتوانند هر تغییر داپلر در نور ناشی از نزدیک یا دور شدن از کهکشان راه شیری را اندازهگیری کنند. و در نهایت حرکت آن را با حرکت خود کهکشان آندرومدا بسنجند.
منبع: